Obezite tedavisinde uygulanan cerrahi yaklaşımlardan herhangi birisi için tek başına, tüm morbid obez hastalara uygundur demek doğru değildir. Uygulanacak ameliyatlar hastaya göre değişiklik arz etmektedir.
Burada göz önüne alınan faktörler kişinin VKİ, yeme alışkanlıkları, yaşı, metabolik durumu, obeziteye bağlı hastalıklar (kardiovasküler hastalıklar, diabet, hiperlipidemi, eklem hastalığı, uyku apnesi, infertilite), mevcut diğer sağlık problemleri, hatta kişinin ne kadar kilo verme isteğidir.
Morbid obezitenin cerrahi tedavisinde günümüzde tüp mide ameliyatı ve Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı en sık uygulanan ameliyatlardır. Peki morbid obez hastalarda tüp mide mi, Roux-en-Y gastrik bypass mı, hangisini tercih etmeliyiz? Bu sorunun yanıtına geçmeden önce her iki cerrahinin birbirlerine olan avantaj ve dezavantajlarını belirlemek gerekir.
Tüp mide ameliyatı ile Roux-en-Y gastrik bypass arasındaki farklar
Tüp mide ameliyatı Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatına kıyasla cerrah için daha kolay bir işlemdir.
Komplikasyon oranları birbirine benzerdir.
Her iki ameliyat sonrası multi-vitamin ve mineral preparatlarına ihtiyaç vardır. Tüp mide için özellikle folik asit, B12, bakır ve kalsiyum, Roux-en-Y gastrik bypass için Vitamin D, kalsiyum ve demir replasmanları önemlidir.
Özellikle şeker tüketimi fazla olan morbid obez hastalarda uygulanacak olan tüp mide ameliyatı sonrası yeniden kilo alma sorunu sık görülmektedir.
VKİ >50 üzerinde olan süperobez hastalarda tüp mide yerine Roux-en-Y gastrik bypass veya duodenal switch ameliyatı tercih edilmelidir.
İnflamatuar bağırsak hastalıkları olan hastalarda Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı uygulanmamalıdır.
Yukarıdaki bilimsel veriler ışığında sadece kısıtlama etkisi olan tüp mide ameliyatı ile hem daha fazla kısıtlama hem de emilim azaltıcı etkiye sahip Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatının endikasyonları istisnai durumlar dışında benzerdir.
Morbid obezite için ameliyat olma kararı önemli bir aşama iken, uygulanacak cerrahi ve onun tekniği çok daha önem arz etmektedir. Bilimsel çalışmalara baktığımızda tüp mide ameliyatının kilo verme, obeziteye bağlı hastalıklarda düzelme gibi hususlardaki kısa dönem başarısının Roux-en-Y gastrik bypass cerrahisi’ne yakın olduğu yönündedir.
Ancak uzun dönemde yani obezite ameliyatından 10 yıl, 20 yıl sonraki sonuçları hakkında tüp mide ameliyatı ile ilgili Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı kadar kesin konuşamıyoruz. Literatüre bakıldığında her cerrahın tercih ettiği ameliyat hakkında duymak istediği sonuçları karşılayabilecek çalışmalara ulaşabiliriz.
Ancak doğru olan kanıt değeri yüksek bilimsel çalışmaları incelemek, özellikle bu cerrahinin yoğun yapıldığı Amerika’da yayınlanan kılavuzları (Guidelines) değerlendirmek ve o verilerle cerrahın kendi tecrübelerini birleştirmesidir. Tüp mide ameliyatı sonrası yeniden kilo alma sorunları neticesinde revizyonel cerrahi gereksinimi olan hastaları göz önüne aldığımızda cerrahi seçimin önemi daha da artmaktadır.
Obezite cerrahisi için yoğun bir şekilde uygulanan mide bandı uygulamasının günümüzde yok denecek kadar az uygulanması, tüp mide konusunda da uzun dönemde bizleri nelerin beklediği konusunda soru işaretleri uyandırması doğaldır.
Obezite cerrahisin 60 yıllık geçmişine baktığımızda pek çok cerrahi işlemin sunulduğunu, geliştirildiğini ve adapte edildiğini, bununla birlikte yine pek çok cerrahi işlemin kabul edilemez komplikasyonları neticesinde terk edildiğini görmekteyiz.
Bu cerrahiler arasında sadece Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı dayanıklı, etkin ve güvenli özellikleri sayesinde tek başına kendini göstermiştir. Robotik cerrahi sayesinde Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatının en zor aşaması olan mide-bağırsak ağızlaştırma işleminin daha kolay yapılması, robotik tecrübeye sahip cerrahlar tarafından bu ameliyatın robotik yöntemle daha yoğun yapılmasına imkan sağlamaktadır. Bizim serimizdeki morbid obez hasta grubunun da büyük bir kısmını robotik yöntemle Roux-en-Y gastrik bypass cerrahisi uyguladığımız hastalar oluşturmaktadır.
Sonuç olarak tüm dünyada altın standart olarak tanımlanan Roux-en-Y gastrik bypass cerrahisi, bu alanda laparoskopik ve/veya robotik tecrübeye sahip cerrahlar tarafından uygulandığında morbid obez hastalar için tüp mide ameliyatına göre daha iyi bir seçenektir.
Şeker Hastalarında Tüp Mide ve Gastrik Bypass Karşılaştırması
Kriter | Tüp Mide Ameliyatı (Sleeve Gastrectomy) | Gastrik Bypass Ameliyatı (Gastric Bypass) |
Tip 2 Diyabet Kontrolü | İyi, ancak gastrik bypass kadar etkili değil | Çok iyi, tip 2 diyabet kontrolünde daha etkili |
İnsülin Duyarlılığı | Artış gösterir | Daha belirgin artış |
Kilo Kaybı | Orta düzeyde, genellikle yeterli | Yüksek düzeyde, daha fazla kilo kaybı sağlar |
Metabolik Etkiler | Ghrelin hormonunun azalmasıyla iştah kontrolü | Bağırsak hormonlarında değişiklik ve insülin duyarlılığında artış |
Emilim Bozukluğu | Genellikle yok | Var (bu, kan şekeri kontrolünü iyileştirebilir) |
Beslenme Kısıtlamaları | Orta düzeyde | Daha katı, ancak diyabet kontrolü için yararlı olabilir |
Uzun Dönem Diyabet Remisyonu | İyi | Daha yüksek, uzun süreli diyabet remisyonu oranı |
Şeker Hastalarında Tercih ve Nedenleri
Tüp Mide Ameliyatı:
Tip 2 Diyabet Kontrolü: Tip 2 diyabeti olan ancak daha yeni teşhis konmuş veya diyabeti daha hafif olan hastalar için uygun olabilir.
Daha Az Emilim Bozukluğu: Besin emilimi bozukluğundan kaçınmak isteyen diyabet hastaları için tercih edilebilir.
Daha Az İnvaziv: Daha az invaziv bir seçenek arayan diyabet hastaları için uygundur.
Hormonel Etkiler: Ghrelin hormonunun azalması, iştah kontrolüne yardımcı olabilir ve bu da kan şekeri seviyelerini iyileştirebilir.
Gastrik Bypass Ameliyatı:
Tip 2 Diyabetin Daha İyi Kontrolü: Tip 2 diyabeti olan ve özellikle uzun süredir diyabet hastası olan kişilerde daha iyi kan şekeri kontrolü sağlar.
Hormonel Değişiklikler: Bağırsak hormonlarındaki değişiklikler insülin duyarlılığını artırır ve kan şekeri kontrolünü iyileştirir.
Uzun Dönem Diyabet Remisyonu: Diyabet hastalarında daha yüksek ve uzun süreli remisyon oranlarına sahiptir.
Kilo Kaybı: Diyabet hastalarının genellikle fazla kilo vermesi gerektiğinden, gastrik bypass daha fazla kilo kaybı sağlayarak diyabetin kontrolüne katkıda bulunabilir.
Metabolik Sendrom ve Komorbiditeler: Diyabetle birlikte başka metabolik sendrom veya komorbiditeler varsa, gastrik bypass bu durumları iyileştirmede daha etkili olabilir.
Sonuç olarak, tip 2 diyabeti olan hastalar için gastrik bypass ameliyatı genellikle daha etkili bir seçenek olarak görülmektedir. Ancak, hastanın genel sağlık durumu, tercihleri ve doktorun önerileri doğrultusunda tüp mide ameliyatı da uygun bir seçenek olabilir. Her iki prosedürün de avantajları ve dezavantajları bulunmakta olup, kişisel sağlık durumuna göre karar verilmesi en doğru yaklaşımdır.
Sizin Tercihiniz Hangi Yöntem Olurdu?
TÜP MİDE
GASTRİK BYPASS